آسبادها در منطقه گردشگری «حوضدار» در نزدیکی شهر سوخته قرار گرفتهاند؛ و با یک ساعت کویرنوردی میتوان نمادی از زندگی نظاممند در ۲۸۰۰ سال قبل را مشاهده کرد.
آسبادهای منطقه سیستان ۲۸۰۰ سال قبل در ناحیه «حوضدار» در فاصله هفت کیلومتری جنوب شهر سوخته بقایای شهر قدیمی که از دوران ساسانیان شکل گرفتند و تا زمان صفویه به زندگی ادامه دادند.
وجود آسبادها درکنار قلعهها نشان از تمدن غنی در این محل بوده که حد فاصل بین سیستان و دیگر نقاط استان و استانهای همجوار بوده که دراینمیان میراث فرهنگی استان اقدام به ثبت این آسبادها در فهرست آثار ملی کرده است.
بیگمان خاستگاه نخستین آسبادها منطقه سیستان انبار غله ایران است.
این آسبادها در گذشته و در چندین هزار سال پیش ساخته شده است.
علیرضا جلالزایی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان گفت: از محل اعتبارات طرحهای تملک داراییهای سرمایهای در سال ۹۹ ، برای چهار پایگاه ملی شامل ، کوه خواجه، آس بادهای سیستان، پایگاه ملی بمپور و باغ شهر جالق هر پایگاه ۲۰۰ میلیون تومان اختصاص داده شده است.
وی بیان کرد: تا کنون سه اثر در حوزه میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان شامل بیابان لوت بین سه استان خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان، شهرسوخته و دهکده کلپورگان ثبت جهانی شدهاند.
آس بادهای سیستان به عنوان قدیمیترین نوع آسیای بادی در ایران و جهان شناخته میشود که پیرامون شهر زابل و در مسیر بادهای ۱۲۰ روزه، بیشتر به صورت منفرد و گاه به صورت دوقلو ساخته شده است.
نخستین آس بادها حدود یک هزار سال پیش در سرزمین سیستان ساخته شدهاند.
این آس بادها به دلیل نوع بادی که در این منطقه میوزد، ابعاد بزرگتری دارند و برخی نزدیک به ۸۵ اسب بخار قدرت داشتهاند و نوع سنگ آنها با سایر آسبادها در مناطق دیگر کاملا متفاوت بوده است،
علاوه بر این در آس بادهای مناطق خراسان و هرات، فقط یک تیغه زاویه دار و یک دهانه مشاهده شده که ابعاد آنها حدود ۹ متر است. درحالیکه آس بادهای این خطه، پرههایی به طول ۱۲ متر و دو دهانه ورودی داشتند.
تمام آس بادهای موجود در ایران از این آثار الگو گرفته شده اند و دانش ساخت آن توسط تمدن اسلامی به منطقه شرق و غرب مدیتراته و از طریق جزایر سیسیل به شمال اروپا منتقل شده است.
دیدگاه خود را بنویسید